Femke Truijens wint Wim Trijsburgprijs voor psychotherapie
Femke Truijens is de winnaar van de Wim Trijsburgprijs voor Psychotherapie (junior) 2023. Juryvoorzitter Anna Bartak reikte de prijs uit tijdens de Dag van de Psychotherapie op vrijdag 15 december jl.
Voor de prijs waren naast Femke ook Melissa de Smet en Marleen de Waal genomineerd.
De jury besloot unaniem de prijs toe te kennen aan dr. Femke Truijens, universitair docent Klinische Psychologie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam waar zij interdisciplinair onderzoek verricht op het snijvlak van klinische psychologie, methodologie en wetenschapsfilosofie. Daarnaast is zij post doc gastonderzoeker bij de faculteit Psychoanalyse en Raadplegingspsychologie aan de Universiteit Gent. Hier heeft Femke mede aan de wieg gestaan van de “mixed methods” Ghent Psychotherapy Study. Ook is zij post doc gastonderzoeker bij het UMC Utrecht en docent bij de RINO groep. Als praktiserende psycholoog heeft zij haar eigen praktijk voor meer- en hoogbegaafden.
- Lees hier het juryrapport
Laudatio Anna Bartak, voorzitter van de jury
15 december 2023
Femke omschrijft zichzelf op haar eigen website als verknoper, grappig woord, bestaat dus niet in de spellingscontrole, en dat geeft misschien wel de essentie weer: zij past niet in de vastgelegde mal. Ondertussen verknoopt zij de wetenschap met de praktijk, de filosofie met het alledaagse werk, de data met betekenis, en mensen met elkaar. Ik leerde haar kennen doordat ik een keer toevallig naast haar aan tafel zat in een werkgroepje, en was direct verrast door haar daadkracht en leiderschap! Zij pakte het vel papier, ordende onze groepsgedachten en -ideeën en had direct voorstellen voor uitvoering. Zelfs ík werd er even stil van. En nu ik deze prijs aan haar sta uit te reiken, denk ik: ah, dat nieuwe woord, dát past ook bij Wim: een verknoper.
En net als Wim zoekt Femke als echte onderzoeker de dingen uit tot op de grond, zoekt zij de ervaring achter de cijfers. Terwijl iedereen roept “evidence based”, richt Femke zich op de meest basale maar vaak over het hoofd geziene vraag: wat telt eigenlijk als evidentie? En wat verstaan we onder validiteit? En in hoeverre beïnvloedt het deelnemen aan onderzoek de klachten en de resultaten van patiënten? Zij doet dus onderzoek naar de onderliggende methoden van de zogenaamde evidentie die ons aller werk ten grondslag ligt. En dwingt ons daarmee de echt belangrijke vragen te stellen. Zo verscheen ook een overzichtsartikel van Femke en haar collega’s “To manualize, or not to manualize: Is that still the question? A systematic review of empirical evidence for manual superiority in psychological treatment”. Hieruit bleek dat in de klinische praktijk gemanualiseerde behandeling niet effectiever is dan niet-gemanualiseerde behandeling. Ook weer zo’n vraag die nauwelijks iemand openlijk stelde. In haar onderzoek zet Femke op scherp wat de maatschappelijke en klinische verantwoordelijkheid is van onderzoekers in onze “evidence-based practice”.
We moeten dus goed leren kijken naar onze – soms vastgeroeste – aannames over evidentie waarop we ons werk baseren. Ook in onze jury-overleggen, met allemaal braaf gepromoveerde scientist-practitioners, vroegen we ons na het lezen van Femke’s werk serieus af: wat is eigenlijk de waarde van ons eigen onderzoek, en op welke aannames baseerden wij het toen blind? Dankjewel, Femke, voor het aan het wankelen brengen van ons wetenschappelijke wereldbeeld.
Steeds meer benadrukte Femke op haar onderzoekende weg de waarde van kwalitatief onderzoek, uitmondend in haar initiatief voor een nieuw platform in Nederland: het Kwalitatief Onderzoekscollectief GGZ, een platform waarin wetenschappers en clinici samen nadenken over betekenisvol onderzoek voor de zorg, door middel van vernieuwende kwalitatieve onderzoeksmethoden op maat van de noden in de praktijk.
Voordat ik de prijs aan Femke overhandig, wil ik de waarde verbinding nog eens onderstrepen. Hoe de mensen van de Gentse onderzoeksgroep elkaar de eer gunden, door elkaar voor te dragen voor deze prijs, zegt denk ik minstens zo veel over hun samenwerking als de belangrijke artikelen die ze samen schrijven: dat onderzoek altijd samenwerken is. In die zin is het vandaag ook een beetje een prijs voor de onderzoekscollega’s rondom Femke.
Ik wil graag eindigen met een zin van Femke zelf voordat ik haar de vloer geef om haar werk met ons te delen: “Groeien zie ik (dan ook) als mogelijkheidsvoorwaarde voor bloeien. Iets open werken om het tot bloei te kunnen laten komen, …”.
Beste Femke, ik wens jou dat je nog veel in ons vak open zult werken, en daarmee zult bloeien, en dat wij daarvan mee mogen genieten. Van harte gefeliciteerd met de Wim Trijsburgprijs 2023!