De kracht van het narratief

De documentaire ‘de kinderen van Ruinerwold’ illustreert de kracht van het narratief pijnlijk helder. Zo vertelt de oudste dat hij zichzelf nog steeds dat kan aandoen wat zijn vader hem aandeed. Door impulsief te stoppen met een goed betaalde baan bijvoorbeeld. Alsof het niet goed mág gaan. Want zijn vader heeft hem vaak genoeg verbaal en fysiek duidelijk gemaakt dat hij in wezen alleen voorwaardelijk (met andere woorden níet) goed is zoals hij is.

De documentaire vertoont vele droevige en boosmakende beelden waar veel over gezegd kan worden. Ik beperk me hier tot de kracht van het narratief.

Perspectief
Is het mogelijk om helemaal los te komen van een verhaal wat ons zo jong ingeprent wordt? Om een eigen nieuw verhaal te creëren, dat dan ook op gevoelsniveau als waarheid wordt ervaren? Dit doel wordt (ten minste deels) wel beoogd in psychotherapie. Een verschuiving van perspectief op cognitief en affectief niveau zie ik terugkomen binnen vele methodieken, soms ingepakt in andere termen. 

Bepaalt perspectief mede ons welzijn?

Psychedelica
Laatst las ik via Linkedin over een onderzoek dat gaande is binnen het UMC Groningen naar de effectiviteit van psilocybine bij de behandeling van mensen met een depressie. Eerder hoorde ik al eens over onderzoeken naar het gebruik van psychedelica bij mensen met een posttraumatische stressstoornis. Hoewel nog in de kinderschoenen, heb ik begrepen dat er mensen zijn die na deze behandelingen een verandering van perspectief op hun voormalige werkelijkheid hebben ervaren op een spiritueel niveau. Bijvoorbeeld meer zelfcompassie en zich verbonden voelen met een groter geheel, naast (of mede daardoor?) een afname van de originele klachten.

Sluier
Zouden we in de kern dan allemaal ‘de waarheid’ weten? Dat we goed zijn, precies zoals we zijn? En dat er in de basis maar weinig verschil is tussen ik en jij? Maar dat dit perspectief overschaduwd kan worden indien we maar vaak genoeg andere boodschappen meekrijgen?

De sluier tussen deze verschillende perspectieven kan misschien wel op vele manieren opgetild worden: via psychotherapie, een psychedelische ervaring, een wereldreis, een liefdevolle relatie, meditatie, ziekte, lijden, etcetera.

Nieuw narratief
De oudste vier ‘kinderen van Ruinerwold’ zijn het gezin uit eigen beweging ontvlucht, ‘ergens’ (zonder contact met de buitenwereld) wetende dat het zo niet langer door kon gaan. En hoewel ze worstelen met loyaliteitsconflicten en opgezadeld zijn met de nodige trauma’s, leven zij nu hun nieuwe narratief. Ondanks alles stemt dat me toch (een beetje) hoopvol.